Page 7 - :: สมุดภาพ ๑๓๐ ปีกระทรวงมหาดไทย ๒๔๓๕ - ๒๕๖๕ เล่ม ๓ ::
P. 7
ค�าน�า
กระทรวงมหาดไทยได้สถาปนาขึ้นเมื่อ พ.ศ. ๒๔๓๕ นับจนถึงปัจจุบันมีอายุ ๑๓๒ ปี แต่โครงการฉลอง
ครบ ๑๓๐ ปีแห่งการสถาปนากระทรวงมหาดไทย เมื่อ พ.ศ. ๒๕๖๕ นั้น ก็ยังมีหนังสือที่เนื่องด้วยวาระนี้ตีพิมพ์
ออกมา คือ หนังสือสมุดภาพ ๑๓๐ ปี กระทรวงมหาดไทย เล่ม ๑ และเล่ม ๒ และเอกสารตรวจราชการมณฑล
เทศาภิบาลก็เป็นส่วนหนึ่งของโครงการดังกล่าว ซึ่งอยู่ในห้วงเวลาครบรอบ ๑๓๐ ปี ตามก�าหนดเวลา ส่วนหนังสือ
สมุดภาพ ๑๓๐ ปี กระทรวงมหาดไทย เล่ม ๓ นี้ ถึงแม้จะออกล่ามาจนถึง พ.ศ. ๒๕๖๗ ก็ตาม ก็ยังนับเนื่องอยู่
ในโครงการฉลองครบ ๑๓๐ ปี กระทรวงมหาดไทย และคงเป็นเล่มสุดท้ายของหนังสือชุดสมุดภาพกระทรวง
มหาดไทย ตามโครงการฉลองครบ ๑๓๐ ปี กระทรวงมหาดไทย
เมื่อหนังสือทั้ง ๒ เล่มแรกได้เผยแพร่ไปในวงกว้างแล้ว ก็ได้รับค�าชื่นชมอย่างมาก โดยเฉพาะท่าน
ผู้อาวุโสแห่งนักปกครอง เช่น นายอนันต์ อนันตกูล และนายอารีย์ วงศ์อารยะ ท�าให้มีการบอกกล่าว
ต่อๆ กันไป จึงมีทายาทของนักปกครองรุ่นเก่าๆ ติดต่อมาว่ายินดีที่จะให้ท�าส�าเนาภาพเก่าของบรรพบุรุษ
คณะบรรณาธิการจึงได้ลงมือเก็บข้อมูลเพิ่มเติม เมื่อได้คลังข้อมูลภาพเก่าจ�านวนพอแก่การท�างานแล้ว
คณะบรรณาธิการจึงได้เดินทางลงพื้นที่ส�ารวจภาพถ่ายเก่าและสิ่งของต่างๆ ซึ่งเก็บรักษาไว้ที่ศาลากลาง
จังหวัด โดยมุ่งเน้นที่จังหวัดทางภาคอีสานตอนล่าง จ�านวน ๙ จังหวัด (จังหวัดบุรีรัมย์ ศรีสะเกษ อุบลราชธานี
ยโสธร ร้อยเอ็ด กาฬสินธุ์ มหาสารคาม ขอนแก่น และชัยภูมิ) ได้พบเอกสารส�าคัญและสิ่งของที่เกี่ยวเนื่อง
กับกระทรวงมหาดไทยจ�านวนหนึ่ง เช่น พระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวประทับยืน
บนฐานสี่เหลี่ยม หนังสือสัญญาบัตรแต่งตั้งผู้ว่าราชการเมืองภูเขียว พ.ศ. ๒๔๒๑ และเอกสารตั้งเมืองมหาสารคาม
พ.ศ. ๒๔๐๘
หนังสือเล่มนี้ยังคงวางโครงสร้างเหมือนเดิม แบ่งเป็น ๖ บท ดังนี้ พระมหากษัตริย์กับกระทรวงมหาดไทย
สถานที่ศาลากลางจังหวัดและที่ว่าการอ�าเภอ ภารกิจและหน้าที่ของกระทรวงมหาดไทย บุคลากรของกระทรวง
มหาดไทย สิ่งของที่ระลึกที่เกี่ยวข้องกับกระทรวงมหาดไทย และเอกสารและสิ่งพิมพ์
กระทรวงมหาดไทยหวังว่า “สมุดภาพ ๑๓๐ ปี กระทรวงมหาดไทย เล่ม ๓” นี้ จะเป็นประโยชน์แก่
พี่น้องและเพื่อนๆ ชาวมหาดไทย ได้ระลึกย้อนอดีตถึงวิถีชีวิตของนักปกครองในการออกไปปฏิบัติหน้าที่
รับราชการตามหัวเมืองต่างจังหวัด ว่าเมื่อร้อยปีก่อนจะมีความเป็นอยู่อย่างไร มีความยากล�าบากเพียงไร
เพื่อที่จะปฏิบัติราชการต่างพระเนตรพระกรรณได้ส�าเร็จสมความมุ่งหมาย ช่วยแก้ไขปัญหานานัปการของ
บ้านเมืองและเป็นเครื่องเตือนใจให้คิดถึงประชาชนเป็นหลักเพื่อที่จะ “บ�าบัดทุกข์ บ�ารุงสุข”
(นายสุทธิพงษ์ จุลเจริญ)
ปลัดกระทรวงมหาดไทย
5 I 5