Page 161 - •- เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล -•
P. 161

เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล             159



                                                          ่
                                                    ้
              ระเบียบการเก็บหนังสือยังไม่สู้เรียบร้อยแต่ก็ดีขึนกว่าเมือไปตรวจครั้งก่อน แต่การประชุม
                                                   ่
              นั้นยังไม่ได้ประชุมจะจับการประชุมตั้งแต่วันที ๑ ธันวาคมศก ๑๑๙ เปนต้นไป เมือตรวจ
                                                                               ่
              ทีว่าการเมืองตลอดแล้ว ไปตรวจดูเรือนจ�าเห็นรือก�าแพงเก่าก่อใหม่ขยายบริเวณให้กว้าง
               ่
                                                    ้
                                                                     ่
                                    ่
               ่
              ทีเรือนจ�านั้นดูสะอาดกว่าเมือไปตรวจครั้งก่อน นักโทษชาย หญิงก็อยูคนละส่วนไม่ปะปน
              กัน มีจ�านวนนักโทษตัดสินแล้วชาย ๗๐ คน หญิง ๔ คน ระหว่างพิจารณาชาย ๒๘ คน
              หญิง ๖ คน รวม ๑๐๘ คน และระเบียบนักโทษก็เรียบร้อย อาหารนักโทษก็ไม่เลวทราม
                                                                  ่
                                                     ่
              นัก แล้วเลยไปตรวจดูศาลเมืองก็สอาจขึนกว่าเมือไปตรวจครั้งกอน คดีก็ไม่คั่งค้างมาก
                                               ้
                     ่
                                                    ่
                                     ่
              มีค้างอยูแต่ความอาญา ๕ เรืองความแพ่ง ๖ เรืองรวม ๑๑ เรือง แลผู้พิพากษาแจ้งว่าคดี
                                                              ่
                                                ่
              ทีค้างนั้นโดยพยานอยูไกล แล้วเดินไปดูทีว่าการอ�าเภอเมืองซึงพระยาประสิทธิ์, ได้ว่า
                                ่
               ่
                                                                 ่
                                                                           ่
                            ้
              เหมาให้ช่างท�าขึนในก�าแพงเมืองริมประตูทิศเหนอ เห็นก�าลังเร่งท�าการอยูประมาณจะ
                                                      ื
                                                                                ่
              แล้วโดยไม่ช้าคงไม่เกินกว่า ๒ เดือนแล้วเลยไปดูเรือนพระยาประสิทธิ์ (แช่ม) ซึงบอก
                                   ่
                                                                        ้
              ขาย ๘๐ ชั่งนั้นมีหลังใหญ ๒ หลัง ๆ หลังเล็ก ๕ หลัง แต่หลังใหญนั้นพืนไม้กระยาเลย
                                                                    ่
              ฝารอบแลฝาประจันห้องท�าด้วยไม้สัก เครืองบนท�าด้วยไม้กระยาเลย เสาแลรอดก็ยังดี
                                                ่
                                                             ่
              เห็นว่าราคา ๘๐ ชั่งไม่แพง แล้วไปเยียมทีท�าการกรมปาไม้ ซึงขุนวรรณการได้เช่าตึกท�าการ
                                                        ่
                                           ่
                                               ่
                                                                        ่
                                            ่
                                                                          ่
                  ่
                            ื
              อยูทีแถวตลาดเหนอเมือง แล้วกลับมาทีพักเวลาบ่าย ๓ โมง ๓๐ นาที เวลาย�าค�าแล้ว พระยา
                ่
                                                                   ่
                             ่
              ประสิทธิ์ลงมาหาทีเรือได้สนทนาถึงราชการต่าง ๆ แล้วได้แจ้งแกพระยาประสิทธิ์ว่าใน
                  ่
              วันที ๑ ธันวาคมศก ๑๑๙ จะออกเรือจากเมืองกาญจนบุรี พระยาประสิทธิ์แจ้งว่า วันที ๑
                                                                                   ่
                                                                             ่
              เกรงจะไม่ทันเพราะจะจัดเสบียงลงเรือแลต้องหาจ้างคนแจวเรือ เกรงว่าวันที ๑ จะไม่
              พร้อม
                     ๖ วันเสาร์ที ๑ ธันวาคมศก ๑๑๙ เวลาเช้า ๔ โมง ๓๕ นาที ออกเรือจากเมือง
                               ่
                                                              ่
              กาญจนบรีเข้าแควนอยตอไป การทีชิงออกเรือเสียแตวันที ๑ ก่อนพระยาประสิทธิ์นั้น
                                  ่
                      ุ
                               ้
                                            ่
                                                          ่
                          ์
                ่
              เพือประโยชนจะได้มีเวลาแวะสืบสวนตามวัดแลตามบ้านราษฎร ว่าผู้ว่าราชการเมือง
              อ�าเภอก�านันได้ปฏิบัติราชการอย่างไร เอาเปนธุระแก่ราษฎรอย่างใด การโจรผู้ร้ายมาก
                     ้
                                                    ่
              ขึนหรือนอยลงอย่างใด ก็ได้ความว่าก�านันผู้ไหญบ้านบางคนก็เอาเปนธุระลูกบ้านแขงแรง
               ้
                       ื
              บางคนก็เนอย ๆ แตผู้ว่าราชการเมืองนั้นเปนคนดีเอาใจใส่ราษฎร แลเปนคนตรงด้วย แล
                              ่
                                            พระยาวรเดชศักดาวุธ
   156   157   158   159   160   161   162   163   164   165   166