Page 284 - •- เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล -•
P. 284
282 เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล
่
ต่าง ๆ ให้ติดขัดไม่เปนไปตามทีชอบด้วยราชการด้วย มีซัดกันไปซัดกันมาเปนต้น ดังเช่นที ่
ข้าพระพุทธเจ้าได้ไปเห็นมา คือ
่
๑ ข้าพระพุทธเจ้าได้ถามนายจรนายอ�าเภอเมืองนครราชสีมาเรืองก�านันใน
่
่
อ�าเภอเมืองไม่เปนผู้ใหญบ้าน แลท้องทีก็ยังไม่ได้แบ่งให้เปนหมูเปนต�าบล ให้เรียบร้อย
่
ุ
ี
้
่
ตามพระราชบัญญัติปกครองท้องที นายจรชีแจงว่าการเรืองนได้ขออนญาตต่อเมืองแล้ว
้
่
แต่ยังไม่ได้รับค�าสั่งอนญาตจึงยังไม่ได้จัด พระรังสรรค์สารกิจจึงถามนายจรว่า ได้ขอ
ุ
อนญาตแตครั้งไรนายจรว่าได้ขอนานแล้ว แตลงปลายได้ความว่า ได้ขออนญาตโดยปาก
่
ุ
่
ุ
เปล่าไม่มีลายลักษณอักษร การจึงได้เลยรวมกันไปเสีย
์
๒ ข้าพระพุทธเจ้าได้ชีแจงกับหลวงบุรีราชบ�ารุงว่า การท�าบาญชีสัมโนครัวแล
้
่
่
ี
่
การท�าทะเบียนก�านันผู้ใหญบ้าน แลการปกครองท้องทีทั้งปวงนเปนหนาทีของข้าหลวง
้
้
้
ี
มหาดไทยเปนผู้รับผิดรับชอบ ควรต้องหมั่นออกตรวจตราตามอ�าเภอในมณฑลนให้ทั่ว
ทีจะมานั่งอยูแตทีว่าการเช่นนเปนการไม่ควร ทั้งไม่เปนทีพอพระไทยของฝาพระบาท
้
่
่
ี
่
่
่
่
่
้
่
ด้วย หลวงบุรีราชบ�ารุงชีแจงกับข้าพระพุทธเจ้าว่า หลวงบุรีก็ตั้งใจอยูเสมอทีจะออกไป
ุ
ตรวจตามอ�าเภอได้ขออนญาตต่อมณฑลหลายครั้งแล้วก็ยังไม่อนญาตให้ไป ข้าพระพุทธเจ้า
ุ
จึงได้บอกพระรังสรรค์สารกิจว่า ควรจะให้หลวงบุรีออกไปตรวจได้เปนการดี พระรังสรรค์
สารกิจตอบว่า เวลานเจ้าคุณเทศาก็ยังไม่อยู ่
้
ี
่
่
๓ เมือข้าพระพุทธเจ้าได้ทราบเกล้า ฯ ว่า การท้องทีอ�าเภอเมืองยังไม่เรียบร้อย
้
้
ี
่
จึงได้ชีแจงกับพระรังสรรค์สารกิจและนายจรว่า เวลานนายเปาผู้ตรวจการก็ยังอยูเปล่า ๆ
้
่
ไม่มีงานท�า ควรจะให้ไปช่วยนายจรจัดการแบ่งท้องทีเพือจะได้เปนการรวดเร็วขึน นายเปา
่
้
้
้
ก็เต็มใจรับรองทีจะไปช่วยจัดให้ตามทีชีแจง ก็เปนอันตกลงว่าจะได้ไปจัดการในวันรุ่งขึน
่
่
้
้
่
้
ครั้นรุ่งขึนข้าพระพุทธเจ้าขึนไปบนทีว่าการมณฑลเห็นนายเปายังอยู่ จึงถามพระรังสรรค์
้
สารกิจว่า เรืองนายเปาทีจะไปช่วยแบ่งท้องทีตามทีตกลงกันวานนอย่างไรกัน พระรังสรรค์
้
ี
่
่
่
้
่
้
้
สารกิจจึงถามนายเปา นายเปาตอบว่ายังไม่ทราบ ไม่เห็นนายจรมาบอก
แลการทีจัดระเบียบการออฟฟศในเวลานยังไม่เปนทีเรียบร้อย คือไม่บรรจุงาน
ี
่
่
้
ิ
ให้คนท�าให้เต็มตามหนาที มักจะปล่อยให้คนว่างอยูเปล่า ๆ เช่น นายเปาผู้ตรวจการซึง ่
่
้
่
้
มณฑลนครราชสีมา ร.ศ. ๑๒๒