Page 319 - •- เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล -•
P. 319
เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล 317
๕ (การเรือนจ�า) นักโทษในเรือนจ�ามีนักโทษระหว่างไต่สวน ๓๖ คน ระหว่าง
พิจารณา ๕๙ คน ก�าหนดโทษแล้ว ๑๐๑ คน รวม ๑๙๖ คน กับคนฝากอิก ๑๐ คน การ
่
่
ในเรือนจ�าข้าพระพุทธเจ้าได้ตรวจดูตลอด ทีคุมขังคับแคบนักโทษเกือบจะไม่มีทีนอน
่
้
เพราะนักโทษส่งมามากขึนทุกวัน การควบคุมดูแลรักษาก็ไม่สู้กวดขัน เมือข้าพเจ้าไปดู
ึ
่
่
่
เรือนจ�าเวลากลางคืนเห็นมีผู้คุมคนเดียวพธ�ารงค์ก็ไม่อยู นักโทษปวยคนหนงออกมานอน
้
อยูนอกห้องขัง ต�ารวจภูธรทีอยูยามรักษาทั้งกลางวันกลางคืน เดี๋ยวนเวลากลางวันไม่มี
่
ี
่
่
้
่
ปลัดเมืองว่าต�ารวจภูธรมีนอย ต้องเอาต�ารวจทีรักษาเรือนจ�าไปคุมนักโทษท�างานที ่
ี
็
่
่
เรือนจ�าใหม่ เมือข้าพระพุทธเจ้าได้ไปตรวจดูในเวลาเย็นเปนเวลานากลัวนักโทษหนได้
็
จริง ๆ คือออกมารับประทานอาหารนอกห้องขังด้วยกันหมด ทั้งเปนเวลาบ่าย ๕ โมงกว่า
้
่
็
่
ซึงเปนเวลาชุนละมุน ต�ารวจก็ไม่มีรักษารั้วเรือนจ�าทีจะปองกันนักโทษได้อย่างใด ดูเหมือน
จะไม่ต้องกราบทูล โดยได้เสด็จไปทอดพระเนตร์เห็นแล้ว พิเคราะห์ดูเรือนจ�าแลทีคุมขังหรือ
่
็
่
การควบคุมเปนการหละหลวมมาก แตเปนคราวเคราะห์ดีทีนักโทษไม่คิดพากันหนไปได้
ี
่
็
มาก ๆ ถึงฉนั้นก็ยังมีหนอยูบ้างเนอง ๆ เมือเดือนพฤษภาคมนักโทษปล้นศาลตัดสินจ�าคุก
ื
่
่
ี
ึ
้
ี
ี
ี
ี
้
่
๖ ป ก็หนขึนทางจั่วไปคนหนงจับตัวยังไม่ได้จนบัดน แล้วได้ตรวจดูในบาญชีป ๑๒๒
่
ี
์
ี
นักโทษหน ๘ คน จับได้ ๒ คน การทีนักโทษหนหาได้เอาโทษกรณแก่ผู้คุมอย่างใดไม่
อนงนักโทษระหว่างไตสวนหรือพิจารณาก�าหนด ก�าหนดโทษปะปนอยูด้วยกัน แลดูไม่รู้ว่า
่
ึ
่
่
่
้
นักโทษชนิดใด ปายส�าหรับตัวนักโทษไม่ได้ผูกไว้ทีคอให้ห่อผ้าเก็บใส่พกไว้ ในเรือนจ�าที ่
้
คุมขังมีกลินโสโครกเต็มทีเพราะทีถายอจาระอยูใกล้ห้องขัง แลทั้งนาโสโครกทีเททิงไว้
่
�
่
่
่
ุ
้
่
นากลัวจะเกิดโรคภัยไข้เจ็บขึน ในป ๑๒๒ นักโทษตาย ๖ คน เปนอะหิวาตะกะโรค ๒ คน
้
็
ี
่
เปนไข้ ๔ คน เมือเวลาข้าพระพุทธเจ้าไปตรวจมีนักโทษมาร้องหลายคน แต่คนหนงร้อง
ึ
่
็
่
่
่
ว่าต้องขังมาในระหว่างไตสวน ๓ เดือนเศษในคดีหาว่ากล่าวค�าหยาบช้าตอมารดา
ข้าพระพุทธเจ้าได้สอบถามได้ความว่า ผู้ว่าราชการเมืองสั่งให้ขังไว้ แลเรืองนได้สั่งให้การ
่
ี
้
เปรียบเทียบปล่อยตัวไป แต่หาได้ท�าอย่างใดไม่ ข้าพระพุทธเจ้าเห็นด้วยเกล้า ฯ ว่า ต้อง
กักขังมาหลายเดือนสมควรแก่โทษ ได้สั่งให้ภาคทัณฑ์ปล่อยตัวไปแล้ว แลได้ตรวจในสมุด
่
ี
จดหมายเหตรายวันนักโทษตามทีปรากฏในบาญชีป ๑๒๒ ผู้ว่าราชการเมืองไม่ได้ไป
ุ
หลวงสาทรศุภกิจ