Page 34 - •- เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล -•
P. 34
32 เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล
่
ุ
ผู้คนแล้วให้เข้าไปปล้นทีเมืองสงขลา หลวงอดมแจ้งความกับข้าพระพุทธเจ้าว่า นาเดิม
่
็
็
็
ุ
้
ของภรรยาเปนที่รกร้าง มีอยูต�าบลนาขอเปนพืนดินดี หลวงอดมเห็นว่าพอจะท�าให้เปนผล
์
่
ประโยชนได้ จึ่งมาตั้งเรือนโรงเพือจะสร้างท�านาต่อไป ครั้นราษฎรเห็นที่แผ่นดินเหล่านั้น
่
ปลูกเข้าได้ผลดี ราษฎรเมืองสงขลาแลเมืองพัทลุงซึงพากันเข้ามาตั้งท�ามาหากินอยูในที ่
่
ุ
นั้นประมาณ ๑๐๐ ครัวเศษแต่พอ หลวงอดมหาได้อดหนนให้พวกราษฎรเข้าไปปล้นสะดม
ุ
ุ
่
ในแขวงเมืองสงขลาไม่ ครั้นข้าพระพุทธเจ้ามาถึงเมืองพัทลุงจึงได้ถามพระยาอภัยบริรักษ์ฯ
ี
ตามทีพระยาวิเชียรกล่าวโทษ พระยาอภัยบริรักษ์ แจ้งความว่า ใน ๔ ป ๕ ปทีแล้วมา
่
ี
่
่
่
พระยาวิเชียรฯ มีสูตรนรายให้ส่งตัวผู้ร้าย ก็ได้ส่งไปบ้าง ทีไม่รู้จักชือไม่รู้จักต�าบลบ้านส่ง
ไม่ได้ก็มีบ้าง ผู้ร้ายทีเมืองพัทลุงหนเข้าไปเมืองสงขลา พระยาวิเชียรก็ส่งบ้างทีจับไม่ได้
ี
่
่
้
่
ี
ยังไม่ได้ส่งตกอยูในเมืองสงขลาก็มีบ้างจนทุกวันน ข้าพระพุทธเจ้าได้ถามพระยาอภัยบริรักษ์
�
ว่าจะให้กรมการนาไปจับหรือ ข้าพระพุทธเจ้าจะได้ให้ทหารแลมหาดเล็กเข้าไปด้วยเช่น
่
กับให้แก่เมืองสงขลา พระยาอภัยบริรักษ์ตอบว่า ทีข้าหลวงออกมาได้ให้ไปจับตัวอ้ายแสง
้
ี
่
คราวนก็เปนทีเอิกเกริกมาก ครั้นจะให้เข้าไปจับก็กลัวผู้ร้ายจะหลบหลิกไปไม่ได้ตัวก็จะ
็
เสียเวลาเปล่า ข้าพระพุทธเจ้าจึ่งได้ถามพระยาอภัยบริรักษ์ว่า พระยาวิเชียรมีหนังสือมา
ถึงพระยาอภัยบริรักษ์ ๆ นงเสียไม่ตอบบ้างตอบช้าไปบ้างด้วยเหตใด พระยาอภัยบริรักษ์
ุ
่
ิ
่
่
่
ตอบว่า หนังสือทีพระยาวิเชียรมีมาไม่รู้จักตัวผู้ร้ายบ้างทียังสืบสวนอยูบ้าง จึงยังไม่ได้ตอบ
่
่
้
ิ
แลตอบช้าไปโดยมีราชการอืนมาแทรกแซงขึนบ้าง พระยาวิเชียรก็นงอยูไม่ได้ตักเตือน
่
่
ิ
ึ่
มาเลยแตสักฉบับหนง จึ่งได้เลยนงกันไป ท�าให้เปนทางเข้าใจว่าบางทีพระยาวิเชียรจะจับ
็
่
่
ิ
่
่
่
ผู้ร้ายเหล่านั้นได้บ้างจึ่งสงบอยู อันซึ่งพระยาอภัยบริรักษ์ ได้ท�านงชา ๆ มาอย่างเกา ๆ ให้
็
มีถ้อยความขึนจนเปนที่ขุ่นเคืองฝาละอองธุลีพระบาทนั้น พระราชอาญาไม่พ้นเกล้า ฯ การ
้
่
็
ต่อไปจะตั้งใจส�ารวมรวังรักษาราชการให้เรียบร้อยเปนปรกติโดยความสามัคคีกับพระยา
วิเชียรจนเต็มก�าลัง มิได้ถือเปรียบแก่งแย่งให้ราชการเสียไปให้เปนที่ขุ่นเคืองฝาละอองธุลี
่
็
พระบาทดังเช่นที่เปนมาแล้วแต่ก่อน ฝายพระยาวิเชียรก็รับว่า ส่วนผู้ร้ายในเมืองพัทลุงที่
็
่
่
่
หนไปอยูในเมืองสงขลาพระยาวิเชียรสืบจับไม่ได้ยังไม่ได้ส่งก็มีบ้าง ทั้งหนังสือซึงพระยา
ี
่
็
วิเชียรมีมาถึงพระยาอภัยบริรักษ์ก็ไม่ได้ตักเตือนเฉือยช้าท�าให้ราชการเสียไป จนเปนเหต ุ
่
ให้ขุ่นเคืองฝาละอองธุลีพระบาทขึนนั้นพระราชอาญาไม่พ้นเกล้า ฯ การตอไปพระยาวิเชียร
้
่
เมืองสงขลา พัทลุง ร.ศ. ๑๑๓
