Page 141 - •- เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล -•
P. 141
เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล 139
่
ตรวจตราง ได้ให้ขุนเทพประชาตรวจสารบบความทีค้างและตัดสินแล้วสักเท่าใด ศาลที ่
่
เมืองหลังสวนร้องขัดข้องด้วยคดีความทีค้างศาลอยู ๒ เรือง คือกล่าวหาว่าผิดภรรยา
่
่
่
่
่
เรือง ๑ กล่าวโทษผู้พิพากษาเรืองวิวาทชิงทีนากันว่าไม่พิจารณาตามกฎหมาย ได้สั่งให้
ขุนเทพประชาตัดสินเด็ดขาดในวันนั้นทั้ง ๒ เรือง กับได้เตือนพระยาจรูญให้รีบท�างบ
่
่
ี
่
ี้
ประมาณปศก ๑๑๘ ส่งมณฑลให้ทันในเดือนน และได้ให้นายร้อยโทปาไต่สวนฎีกา ๖ เรือง
่
่
่
ทีราษฎรกล่าวโทษผู้ว่าราชการกรมการเมืองหลังสวนซึงโปรดเกล้า ฯ ให้เมือเข้ามาประชุม
กรุงเทพ ฯ
วันที ๒๖ ได้ให้ช้างกับเรือทีหาไปจากชุมพรกลับมาชุมพร พระยาจรูญได้จัด
่
่
๋
เรือเกงให้ข้าพระพุทธเจ้าล�า ๑ จัดเรือรากแซงให้ขุนเทพประชา พันอญาประธาน หลวงกลาง
ล�า ๑ จัดเรือส�าหรับบรรทุกเสบียงล�า ๑ ครั้นเพลาเช้า ๓ โมงออกเรือไปไชยา เพลาบ่าย
๔ โมงถึงต�าบลบางหมั่นแขวงหลังสวน นายแลผู้ใหญบ้านลงมาทีเรือ ข้าพระพุทธเจ้าได้พา
่
่
็
่
่
ผู้ใหญบ้านเทียวตรวจดูตามหมูบ้านบางหมั่นมีเรือนปลูกเปนกระท่อมเล็ก ๆ สัก ๙-๑๐
่
้
ี
่
หลังได้ถามแลสังเกตดูต�าบลนทีราษฎรได้ท�าการเลียงชีพ คือท�าเข้าไร่ท�าปานาติบาท
้
่
่
เลียงชีพเท่านั้น จึงได้สั่งให้ผู้ใหญบ้านชักชวนกันเลือยไม้ขายเพราะในต�าบลนั้นไม้บิลพรรณ
้
่
้
มาก กับได้แนะนาให้สร้างสวนมะพร้าวนอยนาทับทิมเห็นว่าเปนทีริมทเล ทีเขาได้ปลูก
็
่
�
่
่
ี
สร้างไว้แต่ก่อนก็งดงามมีผลดี แต่ราษฎรทีตั้งอยูต�าบลนเปนคนอนาถาทั้งนั้นมักจะเปน
่
้
็
็
่
่
่
โรคเปอยพุพองแทบทุกคน กับได้รางวัลผ้าเชดนาให้แก่ผู้ใหญบ้างผืน ๑ แล้วเลยออกเรือ
ื
่
ไปถึงคลองลแมแขวงเมืองไชยาแวะหุงอาหารเย็นทีนั้น ปลัดอ�าเภอพะสงพร้อมด้วยก�านัน
่
่
ผู้ใหญบ้านสัก ๙-๑๐ คน ได้มาจัดท�าทีพักไว้คอยรับตามสมควร แล้วได้ส่งให้พันอญาประธาน
่
พูดจาแนะนาสั่งสอนปลัดอ�าเภอก�านันผู้ใหญบ้าน แต่การประพฤติท�ามาหากินของราษฎร
�
่
ี
้
ก็อย่างเดียวคล้ายคลึงกับหมูบ้านบางหมั่น ในหมูบ้านนมีพระสงฆ์ ๔ รูป มีกระติเล็ก ๆ
่
่
ี
่
สองหลัง ได้ถามก�านันว่าแรกมาตั้งอาไศรย์อยูเมือปศก ๑๑๖ ราษฎรทีนั้นได้ชวนกันสร้าง
่
็
เปนวัดขึนอย่างปา ๆ ข้าพระพุทธเจ้าได้ถวายวัตถปจจัยแก่พระสงฆ์ ๔ บาท กับได้รางวัล
่
ั
ุ
้
้
่
เสือผ้าให้ปลัดอ�าภอก�านันผู้ใหญบ้านบรรดาที่ได้มารับนั้นถ้วนทุกคน ๆ คน แล้วก็ออกเรือ
แจวไปในเวลากลางคืน
พระยารัตนเสรฐี