Page 141 - •- เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล -•
P. 141

เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล             139



                                                        ่
              ตรวจตราง ได้ให้ขุนเทพประชาตรวจสารบบความทีค้างและตัดสินแล้วสักเท่าใด ศาลที ่
                                               ่
              เมืองหลังสวนร้องขัดข้องด้วยคดีความทีค้างศาลอยู ๒ เรือง คือกล่าวหาว่าผิดภรรยา
                                                             ่
                                                        ่
                ่
                                                  ่
                                       ่
              เรือง ๑ กล่าวโทษผู้พิพากษาเรืองวิวาทชิงทีนากันว่าไม่พิจารณาตามกฎหมาย ได้สั่งให้
              ขุนเทพประชาตัดสินเด็ดขาดในวันนั้นทั้ง ๒ เรือง กับได้เตือนพระยาจรูญให้รีบท�างบ
                                                     ่
                                                                                  ่
                       ี
                                                                    ่
                                                   ี้
              ประมาณปศก ๑๑๘ ส่งมณฑลให้ทันในเดือนน และได้ให้นายร้อยโทปาไต่สวนฎีกา ๖ เรือง
                                                                        ่
               ่
                                                         ่
              ทีราษฎรกล่าวโทษผู้ว่าราชการกรมการเมืองหลังสวนซึงโปรดเกล้า ฯ ให้เมือเข้ามาประชุม
              กรุงเทพ ฯ
                     วันที ๒๖ ได้ให้ช้างกับเรือทีหาไปจากชุมพรกลับมาชุมพร พระยาจรูญได้จัด
                                            ่
                         ่
                   ๋
              เรือเกงให้ข้าพระพุทธเจ้าล�า ๑ จัดเรือรากแซงให้ขุนเทพประชา พันอญาประธาน หลวงกลาง
              ล�า ๑ จัดเรือส�าหรับบรรทุกเสบียงล�า ๑ ครั้นเพลาเช้า ๓ โมงออกเรือไปไชยา เพลาบ่าย
              ๔ โมงถึงต�าบลบางหมั่นแขวงหลังสวน นายแลผู้ใหญบ้านลงมาทีเรือ ข้าพระพุทธเจ้าได้พา
                                                       ่
                                                                 ่
                                                             ็
                                       ่
                         ่
              ผู้ใหญบ้านเทียวตรวจดูตามหมูบ้านบางหมั่นมีเรือนปลูกเปนกระท่อมเล็ก ๆ สัก ๙-๑๐
                   ่
                                       ้
                                       ี
                                        ่
              หลังได้ถามแลสังเกตดูต�าบลนทีราษฎรได้ท�าการเลียงชีพ คือท�าเข้าไร่ท�าปานาติบาท
                                                        ้
                                       ่
                                                     ่
              เลียงชีพเท่านั้น จึงได้สั่งให้ผู้ใหญบ้านชักชวนกันเลือยไม้ขายเพราะในต�าบลนั้นไม้บิลพรรณ
                ้
                                                                            ่
                                               ้
              มาก กับได้แนะนาให้สร้างสวนมะพร้าวนอยนาทับทิมเห็นว่าเปนทีริมทเล ทีเขาได้ปลูก
                                                                 ็
                                                   ่
                            �
                                                                    ่
                                                 ่
                                                            ี
              สร้างไว้แต่ก่อนก็งดงามมีผลดี แต่ราษฎรทีตั้งอยูต�าบลนเปนคนอนาถาทั้งนั้นมักจะเปน
                                                     ่
                                                            ้
                                                                                   ็
                                                             ็
                                                     ่
                   ่
                                                               ่
              โรคเปอยพุพองแทบทุกคน กับได้รางวัลผ้าเชดนาให้แก่ผู้ใหญบ้างผืน ๑ แล้วเลยออกเรือ
                   ื
                                                       ่
              ไปถึงคลองลแมแขวงเมืองไชยาแวะหุงอาหารเย็นทีนั้น ปลัดอ�าเภอพะสงพร้อมด้วยก�านัน
                                           ่
                   ่
              ผู้ใหญบ้านสัก ๙-๑๐ คน ได้มาจัดท�าทีพักไว้คอยรับตามสมควร แล้วได้ส่งให้พันอญาประธาน
                                                 ่
              พูดจาแนะนาสั่งสอนปลัดอ�าเภอก�านันผู้ใหญบ้าน แต่การประพฤติท�ามาหากินของราษฎร
                       �
                                     ่
                                                           ี
                                                           ้
              ก็อย่างเดียวคล้ายคลึงกับหมูบ้านบางหมั่น ในหมูบ้านนมีพระสงฆ์ ๔ รูป มีกระติเล็ก ๆ
                                                      ่
                                                                     ่
                                                       ี
                                                    ่
              สองหลัง ได้ถามก�านันว่าแรกมาตั้งอาไศรย์อยูเมือปศก ๑๑๖ ราษฎรทีนั้นได้ชวนกันสร้าง
                                                   ่
                ็
              เปนวัดขึนอย่างปา ๆ ข้าพระพุทธเจ้าได้ถวายวัตถปจจัยแก่พระสงฆ์ ๔ บาท กับได้รางวัล
                            ่
                                                       ั
                                                      ุ
                     ้
                ้
                                        ่
              เสือผ้าให้ปลัดอ�าภอก�านันผู้ใหญบ้านบรรดาที่ได้มารับนั้นถ้วนทุกคน ๆ คน แล้วก็ออกเรือ
              แจวไปในเวลากลางคืน
                                             พระยารัตนเสรฐี
   136   137   138   139   140   141   142   143   144   145   146