Page 178 - •- เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล -•
P. 178
176 เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล
้
้
้
�
เร็วขึน แลตามระยะทางตามล�านาราษฎรก็ตั้งบ้านเรือนหนาขึน เพราะการโจรผู้ร้ายใน
ตอนเหนอเบาบางไม่ใครจะมี
ื
่
่
่
(ข) ราษฎรเกรียงทีตั้งบ้านเรือนนั้นอยูไกล ๆ กันมาก แลพอใจตั้งบ้านเรือนอยูบน
่
ภูเขากระจายกันไปไม่อยูรวมกัน ตามรายงานที่ว่าหมูหนง แลมีจ�านวนคนตั้ง ๑๐๐ คน ๕๐
่
่
ึ่
่
่
คน ๓๐ คนนั้นใช่ว่าราษฎรจะปลูกเรือนเปนหมูกันดังในกรุงเทพ ฯ ก็หาไม่ คืออยูห่างกัน
่
้
่
ึ
ึ
่
่
่
่
มาก ๆ แตขึนอยูในผู้ใหญบ้านหนงก็เรียกว่าหมูหนงในต�าบลเดียวกัน เห็นว่าควรจะ
้
ั
่
้
แนะนาให้ราษฎรตั้งบ้านเรือนใกล้กันให้เปนหมูบ้านตามฝ่งนา ถ้าผู้ใดขัดสนจะได้ซือหากัน
�
�
่
่
แลเปนเครืองชักนาให้เรือพ่อค้านาสิงของขึนไปขายด้วย ถ้าเปนทีประชุมชนในแห่งหนง ึ
�
่
้
่
�
้
่
้
่
้
่
แห่งใดขึนแล้วราษฎรคงรักถินถานบ้านเรือนในทีประชุมชนนั้นขึน การทีราษฎรเกรียงทิง
่
่
้
บ้านเรือนให้ร้างเหมือนธรรมเนยมเดิมนั้น ก็จะเสือมคลายหายสูญไป เรืองนได้ชีแจงแก ่
่
ี
ี
้
พระยาประสิทธิ์ แลพระสุวรรณนายอ�าเภอสังคละเปนอันเข้าใจกันแล้ว
่
(ฃ) เงินค่าราชการทีเก็บแก่คนเกรียงมอญลาว ซึงอยูปลายพระราชอาณาเขตร
่
่
่
ิ
ในทีกันดาร โปรดเกล้า ฯ ให้เก็บแต่เพียงคนละกึงต�าลึงนั้นเปนการสมควรแก่ภูมินเทษ
่
่
ทีข้าพระพุทธเจ้าได้ไปเห็นในเวลาน ถ้าต่อไปผลประโยชนมีความเจริญขึนจึงคิดกะเก็บ
้
์
่
ี
้
ให้มากขึนตามไสมย
้
(ค) การออกหนังสือรูปพรรณสัตว์พาหนะเปนการล�าบากอยู ถ้าราษฎรเขตร
่
เมืองทองผาภูมิจะท�าหนังสือรูปพรรณสัตว์พาหนะ ก็ต้องนาไปท�าณะทีว่าการอ�าเภอสังคละ
�
่
้
ซึงตั้งอยูต�าบลวังกะ เปนทางไกลระยะทางเดินประมาณ ๓ วันตอข้อนคิดแก้ไขแล้ว คือ
ี
่
่
่
่
่
ให้กรมการอ�าเภอปลัดเปลียนกันออกตรวจหมูบ้านราษฎรจงเสมอตลอดจนเมืองทองผาภูมิ
่
่
่
แลให้มีทีพักทีเมืองทองผาภูมิแห่งหนงเรียกว่าทีพักนายอ�าเภอ มีเวลาพักท�าการอยูทีนั้น
่
่
ึ
่
่
�
่
ึ
่
ในเดือนหนงไม่ต�ากว่า ๕ วัน เพือจะได้นาตั๋วพิมพ์รูปพรรณสัตว์พาหนะหนังสือสัญญา
แลเปรียบเทียบคดีแพ่งของคนในหมูนั้นด้วย
่
�
่
(ฅ) แต่เรืองหนังสือเดินทางนั้นทีราษฎรจะไปต่างอ�าเภอต่างเมืองทีจะต้องนา
่
่
อาวุธหรือสัตว์พาหนะเปนก�าลังพาหนะไปทางไซรโยค หรือทางเมืองศรีสวัสดิ์จะต้องย้อน
เมืองกาญจนบุรี ร.ศ. ๑๑๙
