Page 22 - •- เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล -•
P. 22
20 เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล
่
่
ึ
่
ึ
่
ึ
่
่
มาให้ศาลฝายหนงทราบด้วย ถ้าศาลฝายหนงเหนว่า ฝายหนงพิจารณาความไม่เปน
่
ยุติธรรมหรือตัดสินความผิดด้วยบทกฎหมาย ให้ผู้ว่าราชการเมืองฝายหนงมีหนังสือมา
ึ
่
่
่
ตักเตือนครั้ง ๑ ก่อน ถ้าศาลฝายหนงไม่ตัดสินแก้ไขให้ถูกด้วยบทกฎหมายแล้ว ฝายหนง
ึ
่
ึ
่
จึงจะมีไบบอกอทธรณได้ ไม่ต้องให้โจทยจ�าเลยซึงเปนคนอยากจนได้ความเดือนร้อน
่
์
ุ
สงขลา
ข้อ ๔ ผู้ร้ายเมือง พัฒลุง } ก็ดี คโมยโคกระบือแลเรือของราษฎรในแขวงใด
ึ
่
แขวงหนง พาเข้าไปในแขวงเมือง สงขลา } เจ้าของโคกระบือเรือคนหนึ่งหรือสองคน ได้ท�า
พัฒลุง
อายัดกฎหมายตราสินรูปพรรณโคกระบือเรือไว้ตอนายอ�าเภอนายบ้านเมืองสงขลาแล
่
เมืองพัทลุงชัดแจ้งแล้ว เจ้าของโคกระบือเรือ สองคนหรือสามคนพร้อมกับคนกลางนายหนง ่ ึ
ตามเข้าไปสืบหาโคกระบือเรือในแขวงเมือง สงขลา } พบปะโคกระบือเรือ ณ ที่ใดต�าบลใด
พัฒลุง
ให้เจ้าของโคกระบือเรือกับคนกลาง มอบอายัดโคกระบือเรือนั้นไว้กับอ�าเภอนายบ้าน ให้
่
นายอ�าเภอนายบ้านท�าตั๋วรับให้กับคนกลางเหมือนกัน แล้วฝายหนงจะแตงให้กรมการ
ึ
่
่
�
นายหนงหรือสองนาย นาเจ้าของโคกระบือเรือกับหนังสืออายัดตราสินพร้อมด้วยคนกลาง
ึ่
ึ
่
่
๓ คนเข้าไปร้องให้ฝายหนง พิจารณาหาตัวผู้ร้ายว่าผู้ใดเปนคโมยโคกระบือเรือโดยยุติธรรม
ตามกฎหมาย แตจะอ้างเหตแก้ตัวว่าคนเมืองนั้นขายให้กับคนเมืองนนั้นไม่ได้ ด้วยมีใบ
้
ี
ุ
่
พระราชบัญญัติว่า ขายช้างม้าโคกระบือแลเรือแก่กัน ให้อ�าเภอก�านันท�าตั๋วพิมพ์หลวงให้
้
่
่
่
กับผู้ซือถือไว้เปนคูมือ ถ้าผู้ซือไม่มีตั๋วพิมพ์หลวงซึงตรงกับพระราชบัญญัติแล้ว ทั้งฝาย
้
่
ึ
ี
หนงจะถือว่าเจ้าของโคกระบือนั้นเปนขโมยหรือเมืองนจะถือว่าคนเมืองนั้นภาโคกระบือ
้
เรือไปขายกันในแขวงเมืองน ๆ มีอ�านาทจะท�าตั๋วพิมพ์หลวงขายให้แกกันนั้นไม่ได้ ด้วย
ี
้
่
ึ
่
่
โคกระบือเรือแลเจ้าของโคกระบืออยูในแขวงเมืองนั้น หรือฝายหนงจะร้องว่าโคกระบือ
่
ี
่
้
เรือกลางนเปนของราษฎรในแขวงหนง มีผู้ร้ายขโมยไปก็ดี ต้องสืบค�าอายัดกฎหมายตราสิน
ึ
ี
่
้
เปนประทาน ความข้อนเปนทียากใจของข้าพเจ้าผู้ท�าความเห็นอยู เพราะมีช่องมีประตู
่
่
ุ
ุ
หลายทางทีจะแก้กันผู้ร้ายด้วยเหตใช่เหตต่าง ๆ
ข้อ ๕ ถ้านายอ�าเภอนายบ้านไม่รับค�าอายัดแลไม่ท�าตั๋วรับให้กับคนกลาง หรือ
้
่
แกล้งผิดพลิวประแวประวิงหลีกเลียงด้วยกลอบายต่าง ๆ ให้ทนายมีอ�านาทสาบาลตัว
ุ
๒
ุ
์
แล้วฟองอธรณนายอ�าเภอนายบ้านต่อศาลเมือง ใด } ให้ศาลฝ่ายหนึ่งแต่งกรมการ } นาย
้
หนง ๓
ึ่
เมืองสงขลา พัทลุง ร.ศ. ๑๑๓