Page 26 - •- เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล -•
P. 26
24 เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล
(ส�าเนา) ๑๐๑/๓๒๙ ศาลาว่าราชการเมืองภูเก็จ
๒๗
ุ
วันที ๒๒ มิถนายนรัตนโกสินทรศก ๑๑๓
่
่
่
่
ข้าพระพุทธเจ้า พระยาทิพยโกษาผู้ก�ากับ เจ้าหมืนเสมอใจราชข้าหลวงทีหนง
ึ
หลวงนริศราชกิจข้าหลวงทีสอง ขุนสมุทโคจรผู้ช่วย ข้าหลวงรักษาราชการหัวเมืองฝาย
่
่
�
ทเลตวันตก บอกปฏิบัติมายังออกพันทนายเวน ขอได้นาขึนกราบเรียน ฯ พณฯ ลูกขุน
้
ณ ศาลาทราบ
่
่
่
ด้วยทีเมืองภูเก็จเดิมทีหลวงได้จัดการไว้ ถ้าหญิงมีกิจทุระจะออกไปตางเมือง
ุ
่
ต้องมาขออนญาตทีเจ้าพนักงานเบิกล่อง ๆ ได้ออกหนังสืออนญาตให้แล้ว แลให้หญิงหา
ุ
ผู้มารับประกันตัวหญิงไว้ว่า หญิงนั้นจะกลับเข้ามาเมืองภูเก็จอีก การจึงได้เปนธรรมเนยม
ี
มาจนทุกวันน ้ ี
่
่
แตเมืองตกั่วปานั้น ผู้ว่าราชการเมืองก็ได้เรียกประกันหญิง ทีจะออกไปจากเมือง
่
เหมือนกันเปนมาแต่เดิม แลเรียกเงินด้วยคนละ ๕๐ เซนต์ ต่อมาจนทุกวันน ี ้
บัตรน ข้าพระพุทธเจ้า ได้ทราบว่ามีท้องตราพระคชสีห์ ถึงพระยาวิเชียรคีรี ผู้ว่า
ี
้
่
ราชการเมืองสงขลา บังคับให้เลิกในการซึงจะเรียกประกันกับหญิงซึงมีกิจทุระออกไป
่
ตางเมือง แลห้ามไม่ให้เก็บเงินค่าธรรมเนยมคนละ ๑ บาทตามซึงผู้ว่าราชการเมืองสงขลา
ี
่
่
์
ได้เรียกเอาเปนประโยชนตามเดิมนั้น
่
เพราะฉะนั้นข้าพระพุทธเจ้า เหนว่าทีเมืองสงขลาได้บังคับให้เลิกแล้ว ควรเมือง
ภูเก็จแลเมืองตกั่วปาจะต้องยกเลิกเสียด้วย จะได้เปนการเรียบร้อยเสมอกัน ข้าพระพุทธเจ้า
่
่
จึงได้มีค�าสั่ง ถึงพนักงานผู้ออกเบิกล่องเมืองภูเก็จ ห้ามมิให้เรียกประกันกับหญิงทีจะออก
้
ี
่
ไปต่างเมือง ตามซึงได้เคยให้มีประกันมาแต่ก่อนเว้นแต่จะมีผู้มาร้องห้ามว่า หญิงนต้อง
คดีฤๅเปนหนสิน จึงให้ห้ามหญิงนั้นไว้ตามโจทย์ร้อง แลได้มีหนังสือบังคับถึงพระนรเทพ
ี
้
เมืองสงขลา พัทลุง ร.ศ. ๑๑๓
