Page 249 - •- เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล -•
P. 249
เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล 247
๑๔ การมหาดไทยเมืองไม่แปลกอันใดกับเมืองนครนายก ปลัดเมืองไม่ท�าการ
ต�าแหนงนายอ�าเภอเมืองเสียแล้ว เหลือแตจ่าเมืองก็ท�าการชั่วแตร่างแต่งจดหมายเท่านั้น
่
่
่
ึ
ทะเบียนข้าราชการแลทะเบียนก�านันผู้ใหญบ้านก็ไม่มี แตมีดีควรชมอย่างหนงคือ ให้อ�าเภอ
่
่
่
่
ยืนยอดสัมโนครัวพลเมือง สัตวพาหนะ ยานพาหนะ อาวุธ ทุกอย่างทั้งทีคงหรือ
่
่
เปลียนแปลงเพิมลดทุก ๆ เดือน ข้าพระพุทธเจ้าได้สอบถามกรมการอ�าเภอได้ความว่า
ี
่
อ�าเภอก็ไปสั่งให้ก�านันท�ามายืนอีกชั้นหนงตามแบบเก่า ๆ สัมโนครัวเช่นนตามทีทราบ
้
่
่
ึ
กันอยูแล้วโดยมากว่าไม่ใคร่ตรงต่อความจริง เพราะก�านันไม่มีความรู้ในการหนังสือพอ
่
่
่
แลทั้งต้องส�ารวจทุก ๆ เดือนด้วย เปนการใหญอยูอย่าว่าแต่ก�านันเลย ถึงกรมการอ�าเภอ
จะท�าเองให้ถูกต้องได้ก็ยาก แต่อย่างไรก็ดีการทีท�าไว้ได้นั้นก็ยังดีกว่าทีไม่ได้ท�าเลย แต ่
่
่
สัมโนครัวตามที่ทรงพระด�าริห์ใหม่ จึงอาจท�าส�าเร็จให้เปนผลก็ได้ ที่ได้จ่ายให้หัวเมืองไป
่
ท�าแล้วนั้น เมืองปาจิณบุรีหาได้ลงมือกันไม่ เมือข้าพระพุทธเจ้าไปนั้นได้ทราบเกล้า ฯ ว่า
มณฑลยังไม่ได้จ่ายมาให้ท�า
่
๑๕ ข้าพระพุทธเจ้าได้ตรวจการเรือนจ�า นายชิตเปนพธ�ามรงค์มีนักโทษทีก�าหนด
โทษแล้ว ชาย ๙๔ หญิง ๒ รวม ๙๖ ระหว่างพิจารณาชาย ๖๔ หญิง ๔ รวม ๖๘ ระหว่าง
ไต่สวนชาย ๑๘ หญิง ๓ รวม ๒๑ คน ฝากชาย ๑ รวมทั้งสิน ๑๘๖ คน เรือนจ�ามีรั้ว ๒
้
ชั้น ๆ ในเปนไม้ตีทึบชั้นนอกเปนสังกะสีห่างกันประมาณ ๔-๕ วา การรักษาความสะอาด
่
ในร่วมชั้นในพอใช้ แต่ในระหว่างรั้วชั้นนอกสกปรกแลมีคู ก�าลังถมกันอยูแต่ยังไม่แล้ว นา
�้
ในคูชักเหนาท�าให้มีกลินเหม็นเข้าไปในร่วมตรางชั้นในทีนักโทษอยู แต่กระทรวงได้มีตรา
่
่
่
้
ั
ี
่
้
สั่งให้ย้ายเรือนจ�าใหม่แล้ว ในข้อนก็เปนอันไม่มีปญหาถ้าจะคิดแก้ในระหว่างทียังไม่ได้
้
่
ย้ายเรือนจ�า เพือปองกันโรคไภยไข้เจ็บแล้ว ก็ไม่มีทางอื่นนอกจากรีบถมคูให้เต็ม แลท�า
่
้
พืนทีให้สะอาดก็คงจะหายกลินโสโครกได้ ส่วนการอื่นคือระเบียบนักโทษแลบาญชี
่
เรียบร้อยถูกต้องดี
๑๖ การสรรพากรชั่งเหมือนกับเมืองนครนายกเสียจริง ๆ ตลอดจนเจ้าพนักงาน
ุ
ี
่
สรรพากรเมือง ไม่ใคร่ได้ไปตรวจการอ�าเภอเลย เหตทีเปนนก็เพราะเจ้าพนักงานผู้เปน
้
่
หัวนาการสรรพกรในมณฑลนไม่ดี จึงพากันเดินแบบเดียวกันไปเสียหมด แต่นายประวัติ
ี
้
พระยาอินทรวิชิต
