Page 291 - •- เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล -•
P. 291

เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล             289



                                   ่
              หรือจ�าตลอดชีวิตร แลเมือวันทีข้าพระพุทธเจ้าไปดูเรือนจ�าวันแรก ข้าพระพุทธเจ้าได้
                                        ่
                                        ็
              เข้าไปดูในห้องขังนักโทษ แลเปนเวลาทีนักโทษเข้าร้อยหมดแล้ว ข้าพระพุทธเจ้าเห็น
                                               ่
                                       ่
                                                          ้
                                     ่
              นักโทษคน ๑ ก�าลังสูบบุหรีอยู ข้าพระพุทธเจ้าจึงได้ชีแจงกับหลวงบุรีภิรมย์กิจว่า เมือ
                                                                                   ่
                                                             ุ
                                   ี
                                   ้
                                                               ่
                                                                        ุ
              เวลานักโทษเข้าร้อยเช่นนแล้ว ไม่ควรจะให้มีไฟเข้ามาสูบบหรีได้ หลวงบรีภิรมย์กิจได้สั่ง
              ให้พธ�ามรงค์ห้ามแล้ว
                                                                        ่
                          ่
                     แลเมือข้าพระพุทธเจ้าไปตรวจเมือวันที ๑ กรกฎาคมนั้น มีคนทีขังอยูในเรือนจ�า
                                                                            ่
                                                ่
                                                     ่
              คือ คนโทษชาย ๓๔๕ คนหญิง ๗ คน ระหว่างพิจารณาชาย ๙๙ คนหญิง ๘ คน ระหว่าง
              ไต่สวนชาย ๕๔ คนหญิง ๑ คน คนฝากชาย ๑๖ คนหญิง ๑ รวมทั้งสินชาย ๕๑๘ คน
                                                                       ้
                                                                      ้
                                                                      ี
                                                        ่
                                              ่
                                         ่
              หญิง ๑๗ คน ส่วนคนฝากมากอยูสักหนอย ในการทีคนฝากมากเช่นนข้าพระพุทธเจ้าได้
              ชีแจงกับนายอ�าเภอแล้วว่า ไม่ควรจะทิงให้คนฝากอยูในระหว่างอ�าเภอมากเช่นน ควรจะ
                                                                              ้
                                                                              ี
                                             ้
                                                         ่
               ้
                                                        ่
                                                    ่
                                                                           ้
              รีบไต่สวนเสียให้เสร็จแล้วส่งเมือง ให้คงค้างอยูแต่ทีจ�าเปน นายอ�าเภอได้ชีแจงว่า ก็ได้
              ตั้งใจทีจะไม่ให้ค้างอยูแต่ติดขัดด้วยไตสวนไม่ค่อยเสร็จได้
                                             ่
                    ่
                                ่
                                       อ�าเภอเมืองนครราชสีมา
                     ข้าพระพุทธเจ้ามีความเสียใจทีจะกราบทูลว่า ข้าพระพุทธเจ้าไม่ได้นกได้หมาย
                                                                            ึ
                                              ่
              เลยว่า การอ�าเภอเมืองนครราชสีมา ซึงนายจรเปนนายอ�าเภอจะเลอะเทอะถึงเช่นน แล
                                                                                 ้
                                                                                 ี
                                             ่
              เจ้าคุณเทศาก็นกอย่างเดียวกันกับข้าพระพุทธเจ้า คือเมือข้าพระพุทธเจ้าถึงเมืองบรีรัมย์
                                                                                ุ
                                                           ่
                           ึ
              ท่านได้พูดกับข้าพระพุทธเจ้าว่า นายอ�าเภอต่าง ๆ ในมณฑลนครราชสีมาเต็มทีมาก คง
                       ่
              จะไม่เปนทีพอใจข้าพระพุทธเจ้า เว้นแต่นายอ�าเภอเมืองซึงเปนผู้ได้เล่าเรียนมาแล้วนั้น
                                                             ่
                                                                      ้
              ข้าพระพุทธเจ้าได้ตอบว่า เมือแต่ก่อนข้าพระพุทธเจ้าก็ได้เข้าใจเช่นนเหมือนกัน แต่เมือ
                                                                      ี
                                                                                   ่
                                     ่
                                                             ่
                                                                             ่
              มาเห็นการเข้าแล้ว เห็นว่าการอ�าเภอเมืองยังบกพร่องอยูอีกมาก แต่อ�าเภออืนจะเปน
                                               ่
              อย่างไรไม่ทราบเพราะยังไม่ได้ไปเห็น แตอ�าเภอพิมายทีได้ไปเห็นมาแล้วนั้น เห็นว่าเปน
                                                           ่
                                                ่
              การเรียบร้อยกว่าอ�าเภอเมือง ท่านว่าคนทีมีความรู้ยังเปนเช่นนแล้วจะท�าอย่างไรได้ แล
                                                                 ้
                                                                 ี
                                         ้
              การทีอ�าเภอเมืองเลอะเทอะเช่นน ใช่ว่านายอ�าเภอจะไม่มีความรู้หรือจะเหลือความรู้ของ
                   ่
                                         ี
                                             หลวงนรราชจำานง
   286   287   288   289   290   291   292   293   294   295   296