Page 307 - •- เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล -•
P. 307
เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล 305
่
แลข้าพระพุทธเจ้ามีความยินดีทีจะกราบทูลว่า ข้าพระพุทธเจ้าได้ทราบเกล้า ฯ
ิ
่
่
ี
ว่า ทีมณฑลนครราชสีมาได้ตกลงท�าสัญญา สร้างทีว่าการอ�าเภอสูงเนนน ตามแปลนของ
้
กระทรวงมหาดไทยแล้ว ในไม่ช้านักคงจะได้เห็นทีว่าการอ�าเภอในมณฑลนครราชสีมาที ่
่
่
่
้
เปนทีว่าการอ�าเภอจริง ๆ ขึน ๑ อ�าเภอ เพราะอ�าเภอเหล่านั้นตามทีข้าพระพุทธเจ้าได้
ไปเห็นมาไม่เห็นว่าสมควรจะเปนทีว่าการอ�าเภอเลยสักอ�าเภอเดียว (ถึงข้าพระพุทธเจ้า
่
ไม่ได้เห็นก็ได้ทราบเกล้า ฯ ว่าเปนเช่นเดียวกันทั้งมณฑล) แลในบริเวณทีว่าการอ�าเภอ
่
้
่
่
้
ในเวลานก็ได้ทีรั้วล้อมรอบแล้วดูสอาดขึน เมือทีว่าการอ�าเภอนได้สร้างขึนแล้ว จะเปนที ่
้
้
่
ี
ี
สง่างามแก่บ้านเมืองขึนมาก ทั้งเปนทีมีทางรถไฟซึงมีผู้ไปมาจะแลเห็นอยูเสมอ
่
้
่
่
่
้
ี
รวมใจความทีข้าพระพุทธเจ้าได้ตรวจเห็นการในอ�าเภอนยังบกพร่องมาก ทั้ง
นายอ�าเภอก็ไม่เอาใจใส่ตรวจตราการในหนาทีของตนให้เรียบร้อย ถ้าเปนอยูเช่นนเกรง
่
่
้
้
ี
ด้วยเกล้า ฯ ว่าต่อไป ราชการคงจะไม่ด�าเนนไปได้เปนแน ่
ิ
่
๓ การท�าสัมโนครัวแลทะเบียนก�านันผู้ใหญบ้าน
้
่
การท�าสัมโนครัวในเวลาทีข้าพระพุทธเจ้าขึนไปถึงโคราช ได้พบนายอ�าเภอ
ปกธงไชย แลผู้แทนนายอ�าเภอนครจันทึก ได้ถามถึงการท�าสัมโนครัว นายอ�าเภอปกธงไชย
ั
ั
ได้ลงมือท�าแล้ว ๓ ต�าบล ได้นามาให้ข้าพระพุทธเจ้าดู ข้าพระพุทธเจ้าได้ตรวจดูผิดทั้ง
�
่
สิน คือ ไปลงผู้ชายกับผู้หญิงบรรทัดเดียวกันบ้าง เมือขึนคราวใหม่ไม่เว้นระยะส�าหรับที ่
้
้
จะส�ารวจปนาบ้าง แบ่งครัวไม่ถูกบ้าง ๒ ต�าบลรวมอยูในเล่มเดียวกันบ้าง เปนอันใช้ไม่ได้
ี
่
่
่
ทั้งสิน แต่นายอ�าเภอนครจันทึกนั้นยังไม่ได้ท�า เพราะไม่เข้าใจอย่าง ๑ แลท้องทียังแบ่ง
้
้
่
ไม่เรียบร้อยอย่าง ๑ ข้าพระพุทธเจ้าได้ชีแจง รับว่าเปนทีเข้าใจทั้ง ๒ อ�าเภอ แลอ�าเภอ
่
ี
่
้
นอกจาก ๒ อ�าเภอน ตามทีข้าพระพุทธเจ้าได้ไปตรวจมายังไม่ได้ท�าทุกอ�าเภอ การทีไม่
ี
่
ุ
้
ได้ท�านั้นเปนเหตนไม่เข้าใจว่า จะท�าอย่างไรทั้งไม่มีผู้ทีออกไปอธิบายด้วย มีแต่พระเสนา
พิพิธนาสมุดสัมโนครัวแลแบบต่าง ๆ ไปส่งให้ตามอ�าเภอเท่านั้น แลก็ไม่ได้ความชัดว่า
�
้
่
ได้ไปอธิบายไว้ว่าอย่างไรกัน ข้าพระพุทธเจ้าจึงได้ชีแจงวิธีทีจะท�าผลส�ารวจโดยตลอด
หลวงนรราชจำานง
