Page 40 - •- เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล -•
P. 40

38                       เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล




                                  ่
                                                                   ั
           ส�าหรับเจ้าพนักงาน เวลาค�าพบพระเทพราชแสนยากรเล่าความให้ฟงว่า ผู้พิภากษาแล
                                                             ี
                                                                                ้
                                                               ิ
                                               ่
                                                             ้
                           ่
                      ุ
           ตลาการยังมีอบายทีจะหาผลประโหยชไส่ตนอยูบ้าง แต่การเรืองนปดกันนักจึงไม่ปรากฏขึน
            ุ
                                                          ่
                                 ่
                                                                           ๊
                                                                   ี
                                       ้
                                          ่
           เปนแต่เสียงราษฎรโจทยอยูอย่างน แตหลวงนราผู้คุมนั้นท�าให้ผู้ร้ายหน คืออ้ายเจก ๑ คน
                                       ี
                         ่
           อ้ายพัน ๑ คน แตราษฎรโจทยว่ามีอบายด้วยการทีเลือกประกัน ถ้าผู้ใดเสียเงินให้แล้วถึง
                                        ุ
                                                   ่
           จะหาใครมาประกันก็ได้ ถ้าไม่ต้องเสียเงินให้โดยอบายทีต้องเลือกประกันหลายอย่าง
                                                          ่
                                                     ุ
                           ้
                           ี
           หลวงนราผู้คุมคนน กรมการแลราษฎรชาวตลาดกับพลทหารก็โจทยกันมาว่าเปนคน
           ชือเสีย แต่ยังได้ว่าที่ผู้คุมอยูจนทุกวันน ้ ี
                                  ่
            ่
                  วันที ๕ มิถนายน ร,ศ, ๑๑๕ เวลาเช้า ๑ โมง ไปดูทีตลาดมีโรงเรือนตลาดติดต่อ
                      ่
                                                           ่
                           ุ
           กันประมาณยาว ๘ เส้น ถนนกว้างประมาณ ๖ ศอก แต่ท�าไม่สู้จะเรียบร้อย แลมีโรงเรือน
           ปลูกติดต่อไปทางถนนไหญประมาณ ๓ เส้น แลไปดูที่พระราชวังซึ่งกองทหารมณฑลพัก
                                 ่
           พบนายร้อยเอกขุนอทึกยุทรกรรมกับพลทหาร ๒๔ คน ขุนอทึกเล่าความให้ฟงว่าผู้ร้าย
                                                                          ั
           ปล้นในป ร,ศ, ๑๑๔ แต่ทีได้ทราบนั้นมี ๓ ราย ดูค่อยสงบ แต่การช�าระถ้อยความนั้นเปน
                  ี
                               ่
                                                    ๘
                                            ่
           ความเดือนร้อนแก่ราษฎรนักเพราะบางเรืองก็ช้าถึง } ปี แลทุกวันนี้ก็ยังไม่ช�าระเร็วได้
                                                    ๙
           กลับมาเวลา ๔ โมงเช้าไปดูทีศาลช�าระความ ศาลข้าหลวงอยูนาทีตึกพักข้าหลวง เปนโรงมุง
                                                              ่
                                                          ่
                                                           ่
                                  ่
                                                                        ้
                                                                  ่
                                 ่
           หลังคาจากกว้างประมาณสีวายาว ๗ วา ตุลาการแลลูกความนั่งบนเสือเปนพืนราบ เวลา
           เช้า ๔ โมงหลวงนติสาทรกับตลาการ ๒ คนมานั่งศาล เวลาเที่ยงท่านข้าหลวงไหญกับผู้ว่า
                                                                            ่
                                   ุ
                         ี
                                                                        ๑๑
           ราชการมานั่งก�ากับ มีลูกความมาร้องเตือนความต่อผู้ว่าราชการประมาณ  } คน มี
                                                                        ๑๒
                                                            ี
                                                 ้
           อ�าแดงจัน ต�าบลบ้านบางพลับเปนต้น ว่าความฟองไว้ถึง ๓ ป ยังไม่ได้ตัวจ�าเลยมาให้การ
                          ่
                                          ่
                      ่
                                                       ่
           แลอิกศาลหนงอยูทีทิมแถวด้านไต้ทีตึกพักข้าหลวงตอกับศาลข้าหลวงเปนศาลเมือง
                       ึ
                            ่
                                                    ุ
           หลวงจ่าเมืองเปนอธิบดีผู้พิภากษาศาลนครบาล มีตลาการ ๒ เสมียน ๓ คน หลวงพรหม
                                                                  ่
                                  ุ
           เปนผู้พิภากษาศาลแพ่ง มีตลาการ ๒ คน เสมียนสามคนอยูรวมในทีเดียวกัน มีลูกความ
                                                           ่
                                                                     ี
                                                                     ้
           มาร้องเตือนความประมาณ ๒๐ คน ฝายตลาการก็ผัดว่ายังไม่มีเวลา วันนศาลข้าหลวงได้
                                         ่
                                            ุ
           เปรียบเทียบความแล้ว ๓ เรือง ก�าลังพิจารณา ๒ เรือง ความเมืองส่วนศาลนครบาล
                                   ่
                                                       ่
           เปรียบเทียบแล้ว  เรือง ก�าลังพิจารณา  เรือง แล้วขุนอทึกมาร้องต่อผู้ว่าราชการว่า
                                                ่
                             ่
                                                  ่
           นายไปลพลทหารต้องจับมาพร้อมกับนายยวงซึงต้องหาว่าเปนผู้ร้ายแย่งชิง ได้มาเตือน
                 ่
                                        เมืองราชบุรีย  ร.ศ. ๑๑๕
   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45