Page 63 - •- เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล -•
P. 63
เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล 61
ข้าพระพุทธเจ้าจึงพูดจาชีแจงให้พระยาประสิทธิสงครามผู้ว่าราชการเมือง
้
ุ
ั
กาญจนบรีย์ ฟงก็รับว่าผิด กับได้ทราบเกล้า ฯ ตามความสืบสวนของข้าพระพุทธเจ้าว่า
้
ี
ุ
มีผู้ทิงไปรยสนย์ถึงกระทรวงมหาดไทย กล่าวโทษพระยากาญจนบรีย์มีข้อความหลายข้อ
มีพยานในข้ออ้างทุกข้อ พระยาราชวรานกูลเซนสั่งมายังมณฑลราชบุรีย์ มีข้อความว่าเรือง
ุ
่
่
ราษฎรอดอาหารไปตัดหนอไม้รับประทาน ผู้ว่าราชการเมืองจับเอาตัวมาลงเอาคนละ ๑๐
่
ี
้
บาท ถึง ๓๐ บาท ความข้อนข้าพระพุทธเจ้าสืบสวนหลายปากก็ได้ความจริงดังข้อทีกล่าว
ความเรืองนเทศาภิบาลได้ตัดสินให้ผู้ว่าราชการเมืองคืนเงินให้แก่ราษฎรหาคืนให้ไม่จนทุก
่
ี
้
้
ี
่
วันน แลความทีสืบสวนยังมีนอกนั้นโดยมาก
ข้อ ๓ การถ้อยความนั้น ชั้นก่อนจัดเทศาภิบาลมีกรมการหลายคนช�าระความ
ก้าวก่ายกันไม่เปนนาที แลข่มขีราษฎรได้ความเดือนร้อน ส�านวนความทีค้างผู้ว่าราชการ
่
่
่
่
ุ
เรียกมาจากตลาการเก่าได้บ้างไม่ได้บ้างไม่มีหลักถานจะพอทราบเกล้า ฯ ได้ว่าความเก่า
คงค้างเท่าไร
ตั้งแต่จัดเทศาภิบาลได้จัดตั้งผู้พิภากษา ๑ รองผู้พิภากษา ๑ หัวนาความนครบาล
่
่
้
๑ ผู้ช่วยพิจารณา ๒ หัวนาความแพ่ง ๑ ผู้ช่วยพิจารณา ๒ จ่าศาลรับฟอง ๑ เสมียน
ี
่
่
นักการผู้คุมรวม ๙ คน แบบธรรมเนยมช�าระความเหมือนก่อนยังมิได้เปลียนแปลง แตมีค�าสั่ง
่
ว่าก�าหนดให้มานั่งศาลเวลาเช้า ๔ โมง เลิกบ่าย ๔ โมง วันที ๑๕ มิถนายน ข้าพระพุทธเจ้า
ุ
้
ี
ุ
่
ั
ไปฟงความช�าระทีศาลมีผู้พิภากษาตลาการมาพร้อมแต่ในเวลาเช้า ๔ โมง ในวันนมีลูกความ
ี
้
่
มาทีศาลรายเดียว ได้เปรียบเทียบแล้วนอกจากนไม่มีลูกความมา ผู้พิภากษาตลาการก็
ุ
่
่
ุ
มานั่งนงอยูไม่มีการอะไรจะท�า สืบราษฎรว่าผู้ว่าราชการเมืองสั่งผู้พิภากษาตลาการให้
ิ
่
ห้ามลูกความมิให้มาศาลในเวลาที่ข้าพระพุทธเจ้าอยูเมืองกาญจนบุรีย์ เพราะกลัวจะเหนมี
ความช�าระมากแลให้ผู้พิภากษาตลาการมานั่งศาลแต่ในเวลาเช้า ๔ โมงจริง แต่เวลาอืน
่
ุ
่
ุ
ก่อนข้าพระพุทธเจ้าไปถึงเมืองกาญจนบุรียลูกความก็แนนหนา แลผู้พิภากษาตลาการมา
่
เทียงบ้างบ่าย ๑ บ้างไม่เปนธุระเอาใจไส่ความราษฎรก็คั่งค้างมาก ครั้นข้าพระพุทธเจ้า
่
่
้
ตรวจดูสารบบแลบาญชีฟองซึงท�าไว้แต่เดิมเพือประสงจะได้ความจริงประกอบกัน ก็ไม่
พระอินทราธิบาล
