Page 58 - •- เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล -•
P. 58

56                       เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล




                                                                             ่
           เสียเงินคล ๑๐ บาท แล้วปล่อยตัวไป เวลาบ่าย ๓ โมงไปตลาดพบผู้ว่าราชการเมืองทีตลาด
                                                  ้
                                                  ี
                                            ่
           แล้วไปทางวัดเทวสังคาราม แล้วกลับมาทีตลาดนมีระยะห่าง ๆ กันยาวประมาณ ๑๒ เส้น
           ทางเดินกว้าง ๖ ศอกของขายไม่ค่อยจะบริบูรณเหมือนตลาดโพธารามแลราษฎรในตลาด
                                                           ้
           มีการท�ายาสูบเปนต้น แล้วเข้าไปในก�าแพง ก�าแพงเมืองนกว้าง ๕ เส้นยาว ๒๐ เส้น
                                                           ี
                         ่
                                             ี
                                             ้
           มีเรือนราษฎรอยูประมาณ ๕๐ หลัง นอกนเปนพืนนาแลสวน แล้วขึนไปบนจวนของผู้ว่า
                                                                 ้
                                                  ้
                       ่
           ราชการ เวลาย�าค�ากลับ
                          ่
                            ุ
                  วันที่ ๑๕ มิถนายน ร,ศ, ๑๑๕ เวลาเช้า ๔ โมงไปนั่งดูที่ศาลากลางหลวงเทพบุรีย์
           ผู้พิภากษาไหญ หลวงเทพโยธีผู้พิภากษารอง แล้วมีหัวนาความนครบาล ๑ ผู้ช่วย
                        ่
                                                            ่
                         ่
           พิจารณา ๒ หัวนาความแพ่ง ๑ ผู้ช่วยพิจารณา ๒ จ่าศาลรับฟอง ๑ เสมียน ๔ ผู้คุม ๒ แต ่
                                                            ้
                                ๔
           ผู้พิภากษาตลาการมาเช้า } โมงบ้างเพราะความไม่ค่อยจะมี วันนี้มีความแต่เรื่องเดียว
                     ุ
                                ๕
                                   ้
                                   ี
           ได้เปรียบเทียบแล้ว นอกจากนโจทก์จ�าเลยไม่มาศาล การเก็บส�านวนแลบาญชีความยังยุ่ง
           ไม่เปนหลักถานแลใช้สมุดด�ากับสมุดโผจีนทั้งสินแลบนทีว่าการมีเสมียน ๔ คนกับผู้ว่า
                                                 ้
                                                         ่
                                                                               ่
                                                           ่
           ราชการ แบบธรรมเนยมยังไม่จัดไหม่ การเก็บหนังสือเข้าเรืองแลการบาญชียังยุ่งอยู แล
                            ี
                                                                             ่
           บาญชีเงินยังเขียนด้วยเส้นดินสอในกระดาษบันทัดอย่างไหญ ไม่ได้ใช้สมุดเปนทีแก้ไข
                                                             ่
                                                               ี
           ยุ่งมาก เวลาบ่าย ๓ โมงไปตรวจดูทีตรางหมืนศีรผู้คุม ทีตรางนกว้าง ๓ วา ยาว ๕ วา
                                                               ้
                                                         ่
                                                ่
                                         ่
           พืนไม้สักฝามีปลีกไม้สักตีเปนช่องลูกกรง มีนักโทษชาย ๒๒ คน หญิง ๓ คน อ้ายโกมาร้อง
             ้
                                                                            ๋
           ว่าเปนผู้ร้ายปล้นบ้านนายปุยต�าบลตอละออมผู้ว่าราชการจับมารวม ๙ คนทั้งอ้ายโกรับ
                                                                               ๋
                                 ้
                               ่
           เปนสัตย์แล้ว แต่พวกเพือน ๘ คนนั้นเสียเงินคล ๕๖ บาทให้แก่ผู้ว่าราชการออกไปได้
                                                ้
           แล้ว ยังอยูแต่อ้ายโกไม่มีเงินจะเสีย ความข้อนได้ถามหลวงเมืองแลผู้ว่าราชการรับว่าได้
                    ่
                                                ี
                            ๋
           ช�าระว่าเปนผู้ร้ายปล้นรับสัตย์แล้วทั้ง ๙ คนจึงเปรียบเทียบให้ใช้เงิน ๗ ชั่งให้แก่เจ้าของ
           ทรัพย์แล้วปล่อยให้ประกันไปคือ อ้ายตัน อ้ายป่น  อ้ายเปยมเล็ก อ้ายเปยมไหญ อ้ายหล�า
                                                                          ่
                                                 ั
                                                                    ี่
                                                        ี่
                                                            ่
                      ้
                      ุ
           อ้ายอั่ง อ้ายนย อ้ายเจก อ้ายเฟอง แลผู้ว่าราชการกลับพูดว่าซึงเปนผู้ร้ายปล้นรับเปนสัตย์
                             ๊
                                    ่
                                    ื
                                                                ้
                                                                     ่
           ทีปล่อยให้มีประกันไปยังอยูอิกหลายคน เปนธรรมเนยมของเมืองนมาแตเดิม ครั้นถามว่า
                                 ่
             ่
                                                     ี
                                                                ี
           ได้ปล่อยผู้ใดไปอิก ผู้ว่าราชการกลับว่าจ�าไม่ได้ อนงอีแก้วภรรยาอ้ายวัลนากับอ้ายสร้อย
                                                     ่
                                                     ึ
           บุตรมาร้องทุกต้องริบราชบาทติดตรางมานานแล้ว ตัวอ้ายวัลนาก็ต้องประหารชีวิตรใน
                                       เมืองกาญจนบุรีย  ร.ศ. ๑๑๕
   53   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63