Page 58 - •- เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล -•
P. 58
56 เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล
่
เสียเงินคล ๑๐ บาท แล้วปล่อยตัวไป เวลาบ่าย ๓ โมงไปตลาดพบผู้ว่าราชการเมืองทีตลาด
้
ี
่
แล้วไปทางวัดเทวสังคาราม แล้วกลับมาทีตลาดนมีระยะห่าง ๆ กันยาวประมาณ ๑๒ เส้น
ทางเดินกว้าง ๖ ศอกของขายไม่ค่อยจะบริบูรณเหมือนตลาดโพธารามแลราษฎรในตลาด
้
มีการท�ายาสูบเปนต้น แล้วเข้าไปในก�าแพง ก�าแพงเมืองนกว้าง ๕ เส้นยาว ๒๐ เส้น
ี
่
ี
้
มีเรือนราษฎรอยูประมาณ ๕๐ หลัง นอกนเปนพืนนาแลสวน แล้วขึนไปบนจวนของผู้ว่า
้
้
่
ราชการ เวลาย�าค�ากลับ
่
ุ
วันที่ ๑๕ มิถนายน ร,ศ, ๑๑๕ เวลาเช้า ๔ โมงไปนั่งดูที่ศาลากลางหลวงเทพบุรีย์
ผู้พิภากษาไหญ หลวงเทพโยธีผู้พิภากษารอง แล้วมีหัวนาความนครบาล ๑ ผู้ช่วย
่
่
่
พิจารณา ๒ หัวนาความแพ่ง ๑ ผู้ช่วยพิจารณา ๒ จ่าศาลรับฟอง ๑ เสมียน ๔ ผู้คุม ๒ แต ่
้
๔
ผู้พิภากษาตลาการมาเช้า } โมงบ้างเพราะความไม่ค่อยจะมี วันนี้มีความแต่เรื่องเดียว
ุ
๕
้
ี
ได้เปรียบเทียบแล้ว นอกจากนโจทก์จ�าเลยไม่มาศาล การเก็บส�านวนแลบาญชีความยังยุ่ง
ไม่เปนหลักถานแลใช้สมุดด�ากับสมุดโผจีนทั้งสินแลบนทีว่าการมีเสมียน ๔ คนกับผู้ว่า
้
่
่
่
ราชการ แบบธรรมเนยมยังไม่จัดไหม่ การเก็บหนังสือเข้าเรืองแลการบาญชียังยุ่งอยู แล
ี
่
บาญชีเงินยังเขียนด้วยเส้นดินสอในกระดาษบันทัดอย่างไหญ ไม่ได้ใช้สมุดเปนทีแก้ไข
่
ี
ยุ่งมาก เวลาบ่าย ๓ โมงไปตรวจดูทีตรางหมืนศีรผู้คุม ทีตรางนกว้าง ๓ วา ยาว ๕ วา
้
่
่
่
พืนไม้สักฝามีปลีกไม้สักตีเปนช่องลูกกรง มีนักโทษชาย ๒๒ คน หญิง ๓ คน อ้ายโกมาร้อง
้
๋
ว่าเปนผู้ร้ายปล้นบ้านนายปุยต�าบลตอละออมผู้ว่าราชการจับมารวม ๙ คนทั้งอ้ายโกรับ
๋
้
่
เปนสัตย์แล้ว แต่พวกเพือน ๘ คนนั้นเสียเงินคล ๕๖ บาทให้แก่ผู้ว่าราชการออกไปได้
้
แล้ว ยังอยูแต่อ้ายโกไม่มีเงินจะเสีย ความข้อนได้ถามหลวงเมืองแลผู้ว่าราชการรับว่าได้
่
ี
๋
ช�าระว่าเปนผู้ร้ายปล้นรับสัตย์แล้วทั้ง ๙ คนจึงเปรียบเทียบให้ใช้เงิน ๗ ชั่งให้แก่เจ้าของ
ทรัพย์แล้วปล่อยให้ประกันไปคือ อ้ายตัน อ้ายป่น อ้ายเปยมเล็ก อ้ายเปยมไหญ อ้ายหล�า
่
ั
ี่
ี่
่
้
ุ
อ้ายอั่ง อ้ายนย อ้ายเจก อ้ายเฟอง แลผู้ว่าราชการกลับพูดว่าซึงเปนผู้ร้ายปล้นรับเปนสัตย์
๊
่
ื
้
่
ทีปล่อยให้มีประกันไปยังอยูอิกหลายคน เปนธรรมเนยมของเมืองนมาแตเดิม ครั้นถามว่า
่
่
ี
ี
ได้ปล่อยผู้ใดไปอิก ผู้ว่าราชการกลับว่าจ�าไม่ได้ อนงอีแก้วภรรยาอ้ายวัลนากับอ้ายสร้อย
่
ึ
บุตรมาร้องทุกต้องริบราชบาทติดตรางมานานแล้ว ตัวอ้ายวัลนาก็ต้องประหารชีวิตรใน
เมืองกาญจนบุรีย ร.ศ. ๑๑๕