Page 211 - •- เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล -•
P. 211

เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล              209



                                                                             ่
                                                                                  ่
                                      ่
              งดงามมาก ปลูกต้นไม้แลผักซึงเปนอาหารของนักโทษได้ทั้งนั้น ห้องคุมขังมืดอยูสักหนอย
              นักโทษเวลานั้นมี ๖๕ คน เปนหญิง ๖ คน ผู้ชายท�าการสานบ้าง ข้อบังคับควรชมนั้นคือ
              เรืองคนท�าอาหารให้นักโทษรับพระราชทาน ต้องให้นักโทษเลือกสันเอานักโทษนั้นเอง
                ่
              เปนพ่อครัว แต่เดิมมีคนรับท�าครัว แต่ระอากันไปหมดเพราะนักโทษด่าว่าอาหารไม่ดี
                                                           ่
                    ้
              เดี๋ยวนีไม่มีใครจะบ่นได้เพราะตัวเลือกเอง ส่วนนักโทษทีท�าครัวนั้นก็ตั้งใจท�าให้ดี เพราะ
                                    ่
              ถ้าท�าครัวไม่ดีต้องท�าการอืนด้วย
                                                                   ่
                                                      ่
                     ออกจากตรางข้าพระพุทธเจ้าได้ไปดูศาลซึงเปนศาลเล็กแตสอาดเรียบร้อยดี แล้ว
              ข้าพระพุทธเจ้าได้ไปดูทีว่าการของพระยาเทพาธิบดี ตามบริเวณทีว่าการนั้นมีสวนงดงาม
                                 ่
                                                                  ่
              มาก ห้องทีว่าการก็งดงามดี
                       ่
                                                                                 ี
                     พระยาเทพา, เอาใจใส่ตักเตือนราษฎรโดยแขงแรงมาก เปนต้นว่าสองสามปมาน  ้ ี
                                                                        ่
                         ึ
                         ่
                            ่
              มีถนนแห่งหนงทีจะต้องตัด พระยาเทพา, ได้ให้ราษฎรเลือกเอาอย่างหนงจากสองอย่าง
                                                                        ึ
               ้
              น คือ จะตัดถนนหรือจะท�าการปลูกเพาะ ถ้าใครเลือกเอาทางปลูกเพาะจะให้พ้นไปให้
               ี
              ปลูก ถ้าใครจะท�าถนนก็ไปท�าไป มีราษฎรเลือกทางปลูกเพาะก็มาก ทางท�าถนนก็มาก
              แตพวกท�าถนนพากันแลเห็นภายหลังว่าตัวท�าผิด ควรจะไปท�าการเพาะปลูกดีกว่า เพราะ
                ่
                           ์
              ได้ผลประโยชนมากกว่า
                                                            ้
                        ่
                     อนงพระยาเทพา, ได้เกณฑ์ให้นักโทษท�ากระเบืองขาย แลภายหลังคิดว่าจะมุง
                        ึ
              หลังคาที่ว่าการต่าง ๆ เพราะสังกะสีร้อนนัก กระเบืองที่ท�านั้นมีตราติดว่าพิจิตร แลมีเลขป ี
                                                      ้
                                                                ้
                                                                            ่
              ด้วย ข้าพระพุทธเจ้าได้เห็นตัวอย่าง เห็นว่ามีซายมากเกินไปถ้านอยได้อิกสักหนอยจะดี ได้
                                                 ่
              พูดกับพระยาเทพา, แล้ว ราคาทีขายนั้นหมืนละ ๖๐ บาท ทีกรุงเทพ ฯ นั้นขายกันหมืน
                                                              ่
                                                                                   ่
                                         ่
              ละ ๘๐ บาท อิฐก็ท�าบ้างเล็กนอยเหมือนกัน ข้าพระพุทธเจ้าเห็นว่าเปนความคิดดีมาก
                                       ้
                         ุ
                     ุ
              ควรจะอดหนนต่อไป
                                                          ่
                        ่
                        ึ
                     อนงข้าพระพุทธเจ้าได้สนทนากับพระยาเทพา, เรืองต้นยาด้วย เพราะตั้งแต่เมืองภูม
                                                                            ้
                                                                            �
                                                            ้
                                                            �
              มามีต้นยาปลูกมาก ต้นยานั้นจะงามหรือไม่งามแล้วแต่นามากหรือนอย ถ้านามากยาก็
                                                                     ้
                                                                                ่
                                                                            ๋
                         �
              งาม  เพราะนาพาเอาดินเอาโคลนมาด้วยแล้วถม ๆ ไว้ตามตลิงดินโคลนนั้นเปนปุยอยูในตัว
                         ้
                                                              ่
                                       พระเจ้าลูกเธอ  พระองค์เจ้าเพ็ญพัฒนพงษ์
   206   207   208   209   210   211   212   213   214   215   216