Page 125 - •- เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล -•
P. 125
เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล 123
๑ นายกรุดญวนกับนายปรักเขมรล่ามของฝรั่งเศสทั้ง ๒ คนเปนอริกับพระยา
่
่
่
จันทบุรีมีเรืองทีเกียวข้องกันมากคอยยุยงนายทหารฝรั่งเศสต่าง ๆ
่
๒ นายทหารฝรั่งเศสทราบเรืองทีพระยาจันทบุรีเข้ากับญาติแลพวกพ้องในเรือง
่
่
่
ต่าง ๆ ซึงข้าพระพุทธเจ้าได้มีใบบอกเฉภาะเรืองกราบทูลมาแล้วนั้น นายทหารฝรั่งเศส
่
่
สินความเชือแลความนับถือในพระยาจันทบุรีและโรงศาลโดยเหตต่าง ๆ ดังได้กราบทูล
้
ุ
มาแล้วน ถ้ามีเรืองใดเกิดขึนแม้แต่เล็กนอยก็ดี ถ้ามีความดูถูกและความไม่เชือกันอยู่แล้ว
่
้
้
้
ี
่
้
่
ก็เปนอันตกลงกันไม่ได้ทั้งสิน ฝายพระยาจันทบุรีก็ร้องต่อข้าพระพุทธเจ้าว่าเปนสินความ
้
หวังใจทีจะตกลงหรือเรียบร้อยกับนายทหารฝรั่งเศสอย่างใดได้ ร้องว่าเหลือก�าลังจะรับ
่
่
ราชการสนองพระเดชพระคุณในหนาทีผู้ว่าราชการเมืองได้ตอไป
่
้
ั
ข้าพระพุทธเจ้าฟงเสียงนายทหารฝรั่งเศสพอใจพระเทพสงครามปลัด แต่ถ้ายัง
่
มีพระยาจันทบุรีอยูนายทหารฝรั่งเศสก็ย่อมต้องพูดจากับพระยาจันทบุรีแต่ผู้เดียว
่
ข้าพระพุทธเจ้าเห็นด้วยเกล้า ฯ ว่าราชการในเมืองจันทบุรีทีจะให้เรียบร้อย
่
่
กับกองทหารฝรั่งเศสต่อไป นาจะต้องเปลียนพระยาจันทบุรีจะโปรดเกล้า ฯ ให้พระเทพ
่
สงครามปลัดเปนผู้ว่าราชการเมืองก็สมควรอยู แต่ต้องมีปลัดคนทีเข้าใจการโต้ตอบแล
่
ี
ขนบธรรมเนยมฝรั่ง ๆ มาช่วย เพราะพระเทพสงครามยังขาดวุฒิในข้อน ้ ี
๑๒ การทีโปรดเกล้า ฯ ให้ข้าพระพุทธเจ้าออกมาราชการเมืองจันทบุรีครั้งน ที ่
้
ี
่
ได้ตกลงกับนายทหารฝรั่งเศสโดยปรองดองได้ ก็เพราะมีความเชือและนับถือ จะพูดจาการ
่
่
่
่
ึ
่
สิงใดข้าพระพุทธเจ้าระวังอย่างยิงทีต้องให้ตรงแลจริงอย่างหนง ข้าพระพุทธเจ้าให้นายโร
่
ึ
ล่ามของเราปวยเสียอย่างหนง เวลาไปดูราชการชั้นต้น กอมมันดังจัดนายกรุดญวน นายปรัก
่
เขมรมาเปนล่าม ข้าพระพุทธเจ้าก็ท�าไม่เข้าใจเสีย โดยทราบเกล้า ฯ ว่าภรรยากอมมันดัง
พูดอังกฤษได้ดี ครั้นอึดอัดหนักเข้ากอมมันดังต้องเชิญภรรยามาเปนล่ามทุกครั้ง จึงเปน
ี
้
่
การเข้าใจแลตกลงได้ง่าย ทีจะให้นายกรุดนายปรักเปนล่ามไม่ได้เลย เพราะคนทั้ง ๒ นเปน
่
ศัตรูตอเจ้าเมืองกรมการตลอดมา ยุยงพาให้เข้าใจผิดกับกอมมันดังเพือรักษาผลประโยชน ์
่
พระยาศรีสหเทพ
