Page 122 - •- เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล -•
P. 122
120 เอกสารตรวจราชการมณฑลเทศาภิบาล
้
ื
�
๊
่
เดือดร้อนโดยขายฟนไม่ได้ ทางปากนาเวนต่างกัน คือจีนทางกรุงเทพ , แตงเรือโปะไปรับ
้
ซือราษฎรขายได้เรียบร้อย
่
ี
เงินภาษีฟนประมาณไว้ว่าจะเก็บได้ราวปละหมืนบาท แต่ตั้งแต่เมษายนมาแล้ว
ื
้
ื
นเงินตกมาก เพราะราษฎรไม่ใคร่ตัดฟนว่าภาษีแรงนัก ข้าพระพุทธเจ้าได้ปฤกษากับ
ี
พระยาจันทบรีและถามความเห็นราษฎรทั้งหลายเห็นพร้อมกันว่าควรเก็บเพียงร้อยชัก
ุ
่
๑๐ ตามราคาทีขายส่งเข้าไปกรุงเทพ , ให้เหมือนกันทุกแห่งราษฎรจะไม่เดือดร้อนทั้ง
ื
้
เงินหลวงก็เชือว่าจะไม่ตกโดยจะมีคนตัดฟนมากขึน พระยาจันทบุรีได้มีบอกขอมายัง
่
ิ
่
กระทรวงพระคลังแล้ว การเก็บภาษีฟนเปนช่องทางทีกรมการผู้เปนเจ้าภาษีปดบังเงิน
ื
ื
่
่
่
กินได้มาก ๆ ทีเก็บเงินให้ใบเสร็จนั้นนอย ไตสวนจากราษฎรผู้ได้เสียภาษีฟนตางบอกว่า
้
ได้เสียแล้ว แต่ครั้นเรียกดูใบเสร็จก็มีบ้างไม่มีบ้าง กรมการทีเปนเจ้าภาษีนั้นมีเสมียน
่
คนงานและเลขตั๋วขาวอิกหลายคน ตั้งเก็บมาแตเมษายนไม่ได้รับเงินเดือนแลไม่ได้รับ
่
้
ส่วนลดอันใด เมือได้ไต่ถามว่าได้อะไรเลียงตนก็อบอิบอธิบายไม่ได้ เปนแต่พูดว่าเปน
ุ
่
ราชการท่านใช้แล้วก็ต้องท�า รวมใจความทีจะต้องจัดการแก้ไขเรืองเก็บภาษีอากรจ�าต้อง
่
่
่
มีเจ้าพนักงานซึงเปนผู้ออกมาจากกรุงเทพ , สักคน ๑ จึงจะเรียบร้อยได้
่
ี
๗ ออฟฟศไปรสนย์เวลานจีนเบ้งกิมเปนเจ้าพนักงานท�าการทีบ้านจีนเบ้งกิม ไม่ได้
ิ
้
ี
่
่
ิ
เกียวข้องกับผู้ว่าราชการเมืองกรมการ ออฟฟศโทระเลขก็เหมือนกัน คือตั้งเครืองอยูที ่
่
จีนเอียมเจ็งเจ้าพนักงานโทระเลข การโทระเลขไม่ใคร่มีอะไรท�าเพราะเสียแทบทุกวัน
้
ตลอดป ข้าพระพุทธเจ้าได้ถามว่าได้รับค�าสั่งจากกระทรวงโยธาธิการอย่างไรบ้าง เจ้าพนักงาน
ี
ทั้ง ๒ แจ้งว่าได้รับค�าสั่งกรมไปรสนีย์ว่าให้ฟงบังคับบัญชาข้าหลวง เจ้าพนักงานก็ไม่รู้ว่า
ั
ใคร เพราะไม่มีข้าหลวงมีแต่เจ้าเมืองกรมการ ข้าพระพุทธเจ้าเห็นด้วยเกล้า ฯ ว่า ควรขอ
ให้กระทรวงโยธาธิการมีค�าสั่งมอบการไปรสนย์แลโทระเลขแก่ผู้ว่าราชการเมืองให้เข้าใจ
ี
ี
ิ
้
ี
่
่
กันเสียให้ตลอด และควรรวมมาท�าเสียในทีราชการ เวลานยังไม่มีทีจะเปนออฟฟศไปรสนย์
่
และโทระเลข ข้าพระพุทธเจ้าได้พร้อมด้วยพระยาจันทบรีจัดหาทีกะปลูกสร้างแลได้ลง
ุ
จ�านวนเงินมาในงบประมาณแล้ว
เมืองจันทบุรี ร.ศ. ๑๑๗